Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Bùi Phương Thảo – Trung tâm Nhi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Times City.
Bỗng một ngày bạn nhận ra đứa con bé bỏng của mình đang bước vào giai đoạn dậy thì.
Là mẹ, có lẽ bạn sẽ cảm thấy lo lắng khi nhận ra con mình đang bước vào giai đoạn. Dậy thì sớm hơn so với các bạn cùng trang lứa. Những biến đổi này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của con. Mà còn tác động sâu sắc đến tâm lý của bé. Vậy dậy thì sớm có nguy hiểm không? Khi nào bạn nên đưa con đi khám bác sĩ? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
1. Nguyên nhân dậy thì sớm ở bé gái
Dậy thì sớm ở bé gái thường xảy ra khi các dấu hiệu của tuổi dậy thì xuất hiện trước 8 tuổi. Đây là quá trình cơ thể thay đổi để chuyển từ thời thơ ấu sang tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, không phải lúc nào dậy thì sớm cũng là điều tự nhiên. Nó có thể tiềm ẩn một số nguyên nhân sau:
- Dậy thì sớm trung ương: Nguyên nhân phổ biến là do sự gia tăng hormone GnRH. kích thích cơ thể sản xuất các hormone sinh dục sớm hơn bình thường. Một số nguyên nhân có thể liên quan đến khối u ở não, viêm màng não, suy giáp. Hoặc các yếu tố khác ảnh hưởng đến não bộ.
- Dậy thì sớm ngoại vi: Đây là trường hợp ít gặp hơn và không liên quan đến sự thay đổi ở não. Nguyên nhân có thể đến từ sự gia tăng sản xuất hormone sinh dục. Do các bệnh lý như u buồng trứng, tuyến thượng thận. Hoặc sự tiếp xúc với các sản phẩm có chứa hormone từ bên ngoài.
2. Tác hại của việc dậy thì sớm ở bé gái
Dậy thì sớm có thể mang lại nhiều hậu quả không mong muốn, đặc biệt là về mặt tâm lý và sự phát triển thể chất của trẻ:
- Ảnh hưởng tâm lý: Sự thay đổi về ngoại hình như phát triển ngực, mọc lông cơ thể sớm khiến bé cảm thấy khác biệt, dễ bị bạn bè trêu chọc. Điều này có thể dẫn đến sự tự ti, lo lắng và thậm chí là trầm cảm.
- Hạn chế chiều cao: Bé gái dậy thì sớm sẽ phát triển chiều cao nhanh chóng ban đầu. Nhưng lại dừng lại sớm hơn so với các bạn đồng trang lứa. Điều này khiến trẻ khó đạt được chiều cao tối đa khi trưởng thành.
- Nguy cơ quan hệ tình dục sớm: Sự phát triển sinh lý sớm có thể khiến trẻ dễ dàng bị các đối tượng xấu lợi dụng. Dẫn đến những hệ lụy như mang thai ngoài ý muốn hay mắc các bệnh lây qua đường tình dục.
Nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang: Bé gái có kinh nguyệt trước 8 tuổi có nguy cơ mắc hội chứng buồng trứng đa nang cao hơn, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sức khỏe sau này.
Khi nào nên đưa con đi khám bác sĩ?
Nếu bạn nhận thấy con có các dấu hiệu dậy thì sớm như phát triển ngực, mọc lông, thay đổi về giọng nói. Hoặc bắt đầu có kinh nguyệt trước 8 tuổi. Hãy cân nhắc đưa bé đến bác sĩ nhi khoa. Việc khám và chẩn đoán sớm giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân cũng như can thiệp kịp thời để ngăn ngừa các hệ lụy về sau. Một số phương pháp chẩn đoán có thể bao gồm:
- Xét nghiệm máu và nước tiểu: Để đo lường mức độ hormone trong cơ thể.
- Chụp X-quang cổ tay: Xác định tốc độ phát triển của xương, nếu xương của bé già nhanh hơn so với tuổi thì có thể ảnh hưởng đến chiều cao cuối cùng.
- Siêu âm hoặc chụp MRI: Kiểm tra các khối u hoặc bất thường trong cơ thể.
Các giải pháp phòng ngừa dậy thì sớm ở bé gái
Dù không thể hoàn toàn kiểm soát được dậy thì sớm. Nhưng việc xây dựng lối sống và chế độ dinh dưỡng lành mạnh có thể giúp giảm thiểu nguy cơ:
Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Cung cấp cho bé chế độ ăn giàu rau củ quả. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường, chất béo và dầu mỡ. Tránh sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc, có chứa hormone tăng trưởng. Vì chúng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
- Tăng cường vận động: Khuyến khích bé tham gia các hoạt động thể chất như bơi lội, đá cầu, nhảy dây mỗi ngày. Vận động không chỉ giúp bé phát triển cơ thể mà còn hỗ trợ sự phát triển chiều cao.
- Hạn chế tiếp xúc với hormone từ bên ngoài: Cẩn thận khi cho trẻ sử dụng các loại mỹ phẩm, kem bôi. Hoặc thuốc có chứa estrogen hoặc testosterone. Vì chúng có thể gây ra sự thay đổi không mong muốn trong cơ thể bé.
Dậy thì sớm có thể là một giai đoạn khó khăn với cả mẹ và con. Nhưng với sự đồng hành và hỗ trợ từ bạn, bé sẽ có thể vượt qua dễ dàng hơn. Hãy lắng nghe và quan tâm con, vì sự yêu thương và hiểu biết của bạn. Chính là chiếc chìa khóa quan trọng giúp bé vượt qua giai đoạn này một cách tự tin và mạnh mẽ.
BIMTA365 luôn đồng hành cùng các bậc phụ huynh trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho con trẻ.